ଅଧିକାଂଶ ଲୋକଗୀତ ମୁଖସ୍ଥ ଗୀତ | ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ
କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଗୀତର ଅବତାରଣା ହୁଏ | କେତେକ ଗୀତ କୌଣସି ଏକ
ସ୍ଥାନରେ ଜନ୍ମଲାଭ କରି କ୍ରମେ ଲୋକମୁଖରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚି ବିଭିନ୍ନ ରୂପ ଧାରଣ
କରିଛି | ଲୋକମୁଖଦ୍ୱାରା ହିଁ ଏହାର ବହୁଳ ପ୍ରଚାର ହେଉଛି | ସ୍ଥାନ, ପାତ୍ର ଓ କାଳ
ଅନୁସାରେ ଏହି ଗୀତମାନଙ୍କର ନାନା ରୂପ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ | ରୂପର ବିଭିନ୍ନତା ସତ୍ତ୍ୱେ
ଭାବର ରୂପ ପ୍ରାୟ ସମାନ ଥାଏ | ଉନ୍ନାଦନା, ସାହସିକତା,
କର୍ମତନ୍ମୟତା ପ୍ରଭୃତି ପାଇଁ ବୋଲାଯାଉଥିବା
ଗୀତଗୁଡ଼ିକ କ୍ରମେ ଲୋକଗୀତର ମାନ୍ୟତା ପଇପାରିଛି | ଲୋକଗୀତଗୁଡ଼ିକରେ ପୁରୁଷ ଓ
ନାରୀ ବିଷୟ ସମ୍ପର୍କୀୟ କବିତା ଅଛି | ପୁରୁଷମାନଙ୍କର ଗୀତ
ପୁରୁଷ ପ୍ରକୃତିର ଅନୁରୂପ, ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଦୀର୍ଘ, କଠୋର, ଓଜଃପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୀତରେ ଅବସରବିନୋଦନ ଓ
ଶ୍ରମଲାଘବ ଇତ୍ୟାଦିର ଆଭସ ମିଳୁଥିବା ବେଳେ ସ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କର ଗୀତ ଅଭିମାନପୂର୍ଣ୍ଣ,
ଅଧୈର୍ଯ୍ୟବ୍ୟଞ୍ଜକ ଓ ନିତାନ୍ତ କରୁଣ ଦାୟକ | ନାଟଗୀତ, ଯୁଦ୍ଧଗୀତ,
ପର୍ବଗୀତ ପ୍ରଭୃତିରେ ପୁରୁଷ ଓ ସ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କର ଯୁଗ୍ମଗୀତ ଥାଏ | ସ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ‘କାନ୍ଦଣା’ହିଁ ପ୍ରଧାନ ଗୀତ |
ଲୋକଗୀତରେ
ଉପଦେଶ ଓ ସମାଲୋଚନାର ଇଙ୍ଗିତ ଦେଖାଯାଏ | କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ସମୟରେ
ଯେଉଁ ଗୀତ ବୋଲାଯାଏ ସେଥିରୁ କେତେକ ନିରର୍ଥକ | ଧାନକଟା, ଗାଡ଼ିଚଲା,
ଛାତପିଟା, ସବାରୀବୁହା, ନାଆଚଲା ପ୍ରଭୃତି କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ ବୋଲା ଯାଉଥିବା ଗୀତ କେବଳ ଶ୍ରମକଷ୍ଟ
ଲାଘବ, କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ ପାଇଁ ସୂକ୍ଷ୍ମ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ |
ନିରର୍ଥକ
ପଦଯୋଜନା ସମ୍ୱଳିତ ଗୀତର ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ଅଳ୍ପ ନୁହେଁ | ଶେଷୋକ୍ତ ଶ୍ରେଣୀର
କବିତାରେ ଭାବ ଅପେକ୍ଷା ସ୍ୱରର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ହିଁ ବେଶି | ସବାରୀଗୀତରେ ସ୍ୱରଲୟ କି
ଭାବର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ | ଅତଏବ ଦୀର୍ଘ ଶ୍ୱାସ-ପ୍ରଶ୍ୱାସ ଜନିତ ପିଡ଼ାର
ଲାଘବ ନିମନ୍ତେ କେତେକ ନିରର୍ଥକ ପଦଯୋଜନା ହଁ ଦେଖାଯାଏ | ଏଥିରେ ସାଥୀ ବେହେରାକୁ
ସମ୍ୱୋଧନ କରି କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆ ଯାଉଛି | ବାଟରେ ପାଣିକାଦୁଅ
ଥିବାରୁ ହୁସିଆରରେ ଧାଡ଼ିରେ ଧାବୁଡ଼ିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଉଛି |
କେତେକ
ନୃତ୍ୟ ସମୟର ଗୀତ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ | ଗୀତ ଓ ବାଦ୍ୟର ତାଳରେ
ନୃତ୍ୟ କରିବା କେବଳ ମନୋରଞ୍ଜନର ଏକ ଉପାୟ ମାତ୍ର | ପାଇକ ଗୀତ
ଉତ୍ତେଜନାବ୍ୟଞ୍ଜକ, ଏଥିରେ ନୃତ୍ୟର ବିଶେଷ ସମ୍ପର୍କ ନାଥିବାବେଳେ ଘୋଡ଼ାନାଚ ଓ ନାଗାନୃତ୍ୟରେ
ଗୀତର ଆବଶ୍ୟକତା ନଥାଏ |
ସାମାଜିକ,
ଶିକ୍ଷାତ୍ମକ, ଧାର୍ମିକ ପ୍ରଭୃତି ଭାବ ଅନୁସାରେ ଲୋକଗୀତର ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ କରାଯାଇପାରେ | କାନ୍ଦଣା, ଦୋଳିଗୀତ,
ଖେଳଗୀତ ପ୍ରଭୃତି ସାମାଜିକ ଗୀତ | ଢଗଢମାଳି, ଡାକବଚନ ପ୍ରଭୃତି ଶିକ୍ଷାତ୍ମକ ବା
ଉପଦେଶାତ୍ମକ | ପାଲା, ଘୋଡ଼ାନାଚ ଗୀତ, ଚଇତ ପର୍ବ, ଓଷା ପର୍ବପର୍ବାଣି ଗୀତ
ଏ ସବୁ ଧାର୍ମିକ ବା ଧର୍ମାନୁଷ୍ଠାନ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଗୀତ | କେତେକ ଗୀତ ଗୋଷ୍ଠୀଦ୍ୱାରା
ଓ କେତେକ ବ୍ୟକ୍ତିଦ୍ୱାରା ବୋଲାଯାଏ | କେତେକ ଗୀତ ଯୁଗ୍ମ
ଗାୟକଙ୍କଦ୍ୱାରା ବୋଲାଯାଏ | କାନ୍ଦଣା, ଦୋଳିଗୀତ,
ଶଗଡ଼ିଆ ଗୀତ, ନାଉରି ଗୀତ ପ୍ରଭୃତି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ବୋଲାଯାଏ | କେତେକ ଗୋଷ୍ଠୀ-ଖେଳ, ଓଷା, ନାଚ
ପ୍ରଭୃତିରେ ଗୋଷ୍ଠୀଗୀତ ବୋଲାଯାଏ |
No comments:
Post a Comment